• ważniejsze publikacje

• spolszczenia i antologie

• wydania obcojęzyczne

• książki czytane

• recenzje

• zapowiedzi

Cztery książki adresowane dla przedszkolaków
i wczesnej podstawówki. Zacznijmy od "najmłodszej":

"Anatol i przyjaciele" - zabawne mini-opowiadania Beaty Ostrowickiej mówią o serdecznej, bezinteresownej przyjaźni. Anatol – pluszowy zając, niegdyś zgubiony przez dzieci podczas spaceru, postanawia zamieszkać w parku na stałe. Niebawem przygarnie innego pluszaka – zielonego, bezimiennego dinozaura, któremu wraz z gościną podaruje imię - Plotek. Odtąd Plotek i Anatol staną się nierozłączni, a wraz z parkowymi zwierzętami stanowią hałaśliwą, rozplotkowaną paczkę przyjaciół. Jest tu wiewiórka Ela z kokardą na ogonie, pani Żaba z sąsiedztwa, pyskata Pani Sroka i wróbel Ksawery. Niebawem do tego grona dołączy mrówka Ola – straszna bałaganiara i miłośniczka kanapek z cukrem, która mówi o sobie w trzeciej osobie. Ta bezpretensjonalna, ładnie zilustrowana książeczka jest zbiorem krótkich, zabawnych anegdot – każda z nich w sam raz na jedno czytanie przed snem. Mieszkańcy parku mają osobowość - różne temperamenty i charaktery, indywidualne nawyki i śmiesznostki. Łączy ich przyjaźń, nie szczędzą sobie nawzajem życzliwych dowodów sympatii. Ich norki zagracone są drobnymi przedmiotami - imbryki, domowe ciasteczka, zabawki, wiaderka i papucie czynią domek Anatola przytulnym miejscem. Książka idealna dla przedszkolaków.

Do dzieci odrobinę starszych adresowana jest "Bajka o czasie" Elizy Piotrowskiej. Pomysł autorki polega na tym, że oto sportretowała dwie bliźniacze rodziny, mieszkające w Zegarowie Dolnym i Górnym. W każdej z nich - dwoje rodziców i dwoje dzieci.
Ale o ile w Zegarowie Dolnym wszyscy mają pod dostatkiem czasu - na opowiadanie snów, wspólne śniadania, spacery z psem, o tyle w Zegarowie Górnym domownicy pokrzykują na siebie, rodzice nieustannie pracują, w pogoni za kolejnymi przedmiotami luksusu, a dzieci dziczeją w samotności przed telewizorem. Jakkolwiek intencja autorki jest chwalebna, a tekst zgrabnie napisany, to książka drażni jednowymiarowym, prostackim podziałem na złych i dobrych, tym samym - utrwalaniem stereotypu: Rodzic BYĆ kontra Rodzic MIEĆ. A przecież obraz naszych rodzin jest daleko bardziej skomplikowany – bywa, że rodzice skąpią dzieciom czasu z różnych przyczyn, nierzadko z powodu dramatycznych życiowych wyborów. Z kolei w rodzinach zgodnych i ciepłych życie domowe ma także swoje cienie, rzadko przypomina telenowelę z happy endem. Biało-czarne scenariusze źle służą literaturze dla dzieci. Walorem najlepszych baśni bywa więcej niż jedna możliwość interpretacji. Tym razem z elementarza wzięta nachalność przesłania zaszkodziła książce.

Na ładnym pomyśle oparta jest kolejna książka: "Żeby nóżki chciały iść" Pawła Beręsewicza. Każdy, kto wędrował z dziećmi, wie, jak pomocne bywają naprędce wymyślone bajki, aby odwrócić uwagę malucha od uciążliwości pieszej wycieczki.
Ta książka jest zatem pomocną "ściągą" dla rodziców – turystów. Autor najpierw opisuje i poleca popularne trasy wędrówek – z króciuteńką charakterystyką Baraniej Góry, Trzech koron, Turbacza itd…, a potem do każdej z tras przypisuje jedną niestworzoną opowiastkę, która raz wygląda na historię autentyczną, innym razem na jawną bujdę. Najbardziej przypadła mi do gustu historia
o nieistniejącym schronisku na Wyżnej Zasnutej Polanie. Fabuła rodem z Edgara Allana Poe, prawdziwy dreszczowiec dla małych słuchaczy. Wszystkie opowiastki mówią o niefortunnych turystach, którym w podróży przytrafiają się nieprawdopodobne przygody. Przy takich bajkach-niebajkach z pewnością zapomina się o mokrych butach, pustym brzuchu i ciężkim plecaku. Paweł Beręsewicz ma ponadto dar przeszczepiania do swoich książek prawdziwego rodzinnego ciepła. Ojciec dwojga dzieci, zapalony turysta i kochający Tata, obdarzony poczuciem humoru – jest żywą reklamą ojcowskiej uwagi i czułości.

Wreszcie książka "najstarsza" (dla dzieci od lat 10 +) - "Galaktyczni szpiedzy" Anny Onichimowskiej - zwariowana, przygodowa fabuła ze smokami w roli głównej. Młody smok Rupert jest synem wynalazcy – megalomana, bez reszty pochłoniętego własnymi odkryciami, i roztargnionej, kapryśnej gwiazdy telewizyjnej. W dniu, w którym Rupert zgłasza na posterunku policji zawiadomienie o dewastacji jego artystycznego dzieła, dopada go nagły afekt do pięknej policjantki Zuli. Odtąd para młodych smoków będzie miała niejedną okazję do spotkań, ponieważ wokół mnożą się zastanawiające przypadki – przyrodni brat Ruperta (sztuczny twór stworzony przez ojca-wynalazcę) wchodzi w porozumienie ze złoczyńcami i pomaga im dotrzeć do zasobów energii, która zasila armię robotów. Wydarzenia nabierają tempa, porwany zostaje komisarz policji de Luft, wśród zbuntowanych robotów dochodzi do niesnasek i rozłamu. Następuje seria katastrof, porwań i kolizji. Zanim nastąpi nieuchronny happy end, Rupert i Zula przeżyją niejedną przygodę. Intryga książki jest zagmatwana, brawurowa, a przy tym śmieszna. Na uwagę zasługują bardzo udane, złośliwe portreciki rodziców Ruperta. Książka unisex- spodoba się także chłopcom, którzy rzadziej niż dziewczynki znajdują dla siebie książki w tej kategorii wiekowej.

Nowe Ksiązki, VI 2009

 

---

książka >